De viering van 100 jaar Bauhaus en 50 jaar de Bijenkorf Eindhoven, een ontwerp van de Italiaanse architect Gio Ponti, leek ons een goed begin van 2019. We nodigden multidisciplinair ontwerper Emily Forgot uit om een hedendaagse reflectie op beide gebeurtenissen te maken, geïnspireerd op de architectuur van onze winkels in Rotterdam, Den Haag, Amsterdam en Eindhoven, die allemaal de monumentenstatus hebben.
Emily kreeg onbeperkt toegang tot de archieven van deze winkels. Zo spitte Emily honderden foto’s door, variërend van de etalages van Benno Premsela in de jaren ’50 tot bijzondere gebeurtenissen in de jaren ’70. Ook deed ze dit bij stapels grafisch materiaal waaronder posters en promotie- en displaymateriaal. De unieke monumentale architectuur van elk van de vier winkels vormde haar belangrijkste inspiratiebron.
De eerste van de vier werken, Eindhoven, is klaar en is deze maand te bewonderen in de etalage van de Bijenkorf Eindhoven. Later dit jaar volgt de onthulling van Emily’s vertolking van Rotterdam, Den Haag en Amsterdam. De expositie van de vier werken zal in al deze winkels te zien zijn.
‘ONS HUIS, ONS THUIS’
Benno Premsela bedacht de tentoonstelling ‘Ons huis, ons thuis’ in de jaren ‘60 in samenwerking met Aldo van Eyck en Gerrit Rietveld. In stijlkamers werd het modern leven getoond en werd tot leven gebracht door kunst van de Cobra beweging. Klanten maakten zo kennis met nieuwe kleuren en materialen.
‘SPIRIT’
Gerrit Rietveld, een van de meest vooraanstaande vertegenwoordigers van De Stijl, liet op de onderkant van zijn beroemde rood en blauwe stoel een gedicht van Christian Morgenstern zetten: ‘Wenn Ich sitze, möchte Ich nicht sitzen, wie Mein Sitzfleisch möchte sondern wie Mein Sätzgeist sich, säsze Er, den Stuhl sich flöchte’. (Vrij vertaald: Als ik zit, wil ik niet zitten zoals mijn zitvlees wil zitten, maar zoals mijn geest wil zitten als het deze stoel daarvoor gemaakt had.) Deze spreuk inspireerde Emily bij het ontwerp van haar eigen stoel.
Voor deze reeks gebruiksvoorwerpen onderzocht ze ook de relatie tussen kunst en functie en de vertaling van tweedimensionale beelden naar driedimensionale vormen.
‘BALANCE’
Dit werk bedacht Emily toen ze de door Gio Ponti ontworpen trap afdaalde in de Bijenkorf Eindhoven. Het ontwerp refereert aan de twee kunstwerken die buiten op de Piazza staan, en die door de Bijenkorf bij de opening in 1969 aan de stad werden geschonken: een sculptuur van stalen pijpen genaamd Schoorsteenplastiek van Frans Gast (inmiddels verhuisd naar het Henri Dunant Park) en de futuristische zit installatie van de Italiaanse kunstenaar Mario Negri (1969).
‘FACADE’
Het schermontwerp van Emily dat de patronen, vormen en kleuren van Gio Ponti’s betegelde gevel weerspiegelt, vertelt het verhaal van haar uitwisseling van ideeën met het verleden. Haar intuïtieve weergave van de geometrische vormen resulteert in iets wat tegelijk bekend en abstract is. Ook hebben het ontwerp van Theo van Doesberg voor de cover van het tijdschrift De Stijl en het reliëfwerk van Oskar Schlemmer haar werk sterk beïnvloed. Emily werkte in Room On The Roof uitsluitend met papiercollage, wat vooral in dit laatste werk duidelijk te zien is.
‘MOTIF I’
Ponti, Rietveld en vele andere Bauhaus ontwerpers stonden bekend om hun multidisciplinaire aanpak. Het waren grafisch ontwerpers, beeldhouwers, architecten en materiaalontwikkelaars tegelijk (Ponti liet zijn eigen bakstenen in een specifieke kleur groen maken). Emily onderzocht hoe haar inspiraties tot leven konden worden gebracht in verschillende vormen van huishoudelijke objecten. Dit gordijn vindt zijn oorsprong in de interieurstoffen die de Cobrabeweging in de jaren ’60 ontwierp.
‘MOBILLE’
Dit tweede stuk maakt deel uit van de interieurcollectie ‘ONS HUIS, ONS THUIS’ door Emily Forgot. De glas-in-lood secties in het trappenhuis van de Bijenkorf in Den Haag waren de inspiratie om een reeks van 3 mobielen te maken. Fragmenten en vormen uit de vensters zijn verwerkt tot nieuwe speelse structuren.
‘STAIRCASE’
Het Trappenhuis-tapijt van multidisciplinair kunstenares Emily Forgot is geinspireerd op het architecturale trappenhuis, ontworpen door Marcel Breuer, van de Bijenkorf in Rotterdam. Het resultaat is een huiselijk object dat beïnvloed is door het verleden maar relevant is in het heden.