IN DE MAAK

Mode is onlosmakelijk verbonden met maken. Anderhalve eeuw geleden startte de Bijenkorf een kleine stoffen- en fourniturenzaak, waar alles wat nodig is om zelf kleding te maken te verkrijgen viel. Dit inspireerde Room on the Roof tot de reizende expositie IN DE MAAK, die het maakproces op vernieuwende wijze belicht.

IN DE MAAK neemt je mee op reis door het creatieve vakmanschap van makers en ontwerpers. Alle werken zijn gemaakt in witte proefstoffen, ook wel toiles genoemd, en ter ere van deze tentoonstelling vervaardigd.

De makers brengen de geschiedenis van de Bijenkorf in kaart. Deze groep studeerde nauwlettend de historische affiches, illustraties en patronen van de Bijenkorf. Variërend van schoenen afkomstig uit de space age tot de flapperjurk uit de jaren twintig, stuk voor stuk brachten zij deze opnieuw tot leven.
Deze makers zijn afkomstig van de Meesteropleiding Coupeur en Dutch Shoe Academy, twee vakscholen gespecialiseerd in het maken van kleding en schoenen. Uniek in hun soort, stomen deze twee onderwijsinstellingen een nieuwe generatie vakmensen klaar. Met al deze opgedane kennis en bijzondere ambacht in pacht, weten zij nauwkeurig de visie van ontwerpers te vertalen naar vorm en materiaal. Dit maakt ze onmisbaar in de werkplaatsen en de drijvende kracht achter mode.

Ook geven we negen (inter)nationale ontwerpers, kunstenaars en ontwerpcollectieven een podium om hun inspirerende toekomstvisie met ons te delen. Barstend van creativiteit en toewijding vormen zij immers de tijdsgeest van morgen. Zij reageren eveneens in witte toiles op hedendaagse onderwerpen, zoals inclusiviteit, duurzaamheid en creativiteit: waardes die passen bij feilloos aansluiten bij de identiteit van de Bijenkorf.

Room on the Roof is het artist-in-residency platform van de Bijenkorf. De naam verwijst naar het kamertje in de toren bovenop de Bijenkorf in Amsterdam. Deze plek in het hart van de stad is een plaats voor reflectie, creatie en een platform voor nieuwe ideeën. Sinds 2015 nodigt de Bijenkorf lokale en internationale kunstenaars, schrijvers, musici, architecten en ontwerpers uit om hier als artist in residence nieuw werk te maken. Vanuit de Room on the Roof wordt het werk op verschillende manieren zichtbaar in de winkel; muziek in de paskamers, een gedicht op de boekenafdeling of exposities in het atrium, het trappenhuis en de etalages.

Alle fotografie: N/J Studio

Meer informatie

De Beginjaren (1896 – 1929)

De Bijenkorf begon ooit als stoffen- en fourniturenzaak. Met huis-, tuin-, keukennaaimachines en patronen gingen modeliefhebbers thuis aan de slag. Uiteindelijk kreeg confectie de overhand: direct verkrijgbare mode, kant en klaar in het rek. Eind negentiende eeuw bepaalden aaneengesloten boezems en ingesnoerde tailles het straatbeeld. Langzaam maar zeker ontstond de begeerte naar een moderner, vrijer leven, die de jaren 20 behelsden.

Gemaakt door: Meesteropleiding Coupeur & Dutch Shoe Academy

Roerige Tijden (1931 – 1955)

Tijdens de donkere jaren ontstond er een groot tekort aan levensmiddelen. Ook je hand leggen op stoffen en fournituren was dan ook onbegonnen werk. Huishoudens hadden geen andere keus dan oude afdankertjes te vermaken. De wederopbouw betekende een einde aan deze schaarste. Wie het zich kon veroorloven genoot van een nieuwe mode getekend door een overdaad aan stofgebruik.

Gemaakt door: Meesteropleiding Coupeur & Dutch Shoe Academy

Vrijheid Blijheid (1965 – 1976)

Verandering lag aan de horizon. Een nieuwe generatie zag dit naoorlogse tijdperk als een frisse start. En dat zag je terug in de mode. De rokken werden korter en het zelfvertrouwen groter. Met een blik op de toekomst ontstond het futurisme als modestijl. De babyboomers van nu stonden samen op de barricades voor meer vrede in de wereld: flowerpower alom.

Gemaakt door: Meesteropleiding Coupeur & Dutch Shoe Academy

Subculturen (1980 – 2000)

Je bent wat je draagt! Met bepaalde kledingkeuzes behoorde je tot een groep gelijkgestemden. Naast kleding werd zo’n subcultuur ook gekenmerkt door gedeelde interesses en hobby’s. Snelle kleding vulde de dansvloer terwijl film- en muziekhelden zich ontpopte tot ware stijliconen. Mode hypes en styling trends lokte het grote publiek richting de winkelstraten. Na het millenium dienden oude stijlen als inspiratie voor nieuwe trends.

Gemaakt door: Meesteropleiding Coupeur & Dutch Shoe Academy

Gangmaker

Mode biedt een universum voor expressie en creativiteit, tot in het absurde. Uitvergrote proporties, gezichtsbedrog of theatrale vormen spreken tot onze verbeelding. Ook Marie Lamberechts doet dat met haar extreme silhouetten. Geïnspireerd door de trouwjurk uit 1759 van het Rijksmuseum archief, wist zij eeuwenoude statussymbool zoals de crinoline om te zetten in een immens breed ontwerp die de lachspieren doet prikkelen.

Gemaakt door: Marie Lamberechts

Nagemaakt

Deze gigantisch hoepelrok ofwel manteau voelt historisch aan. Dat klopt ook, het is namelijk een replicatie uit het archief van het Rijksmuseum en is ontworpen omstreeks 1760. Om dit te kunnen dragen op je trouwdag moest je van goeden huize komen. Praktisch is hij allerminst, toch inspireren deze bizar wijde heupvolumes de mode van vandaag de dag.

Gemaakt door: Flora van Egeraat

Maakbare Toekomst

De toekomst van mode gaat niet enkel over pasvorm. Sterker nog, een duidelijk modebeeld vervaagde naarmate de 21ste eeuw zijn intrede deed. Ook de gevolgen van dit systeem kwamen aan het licht. Hergebruik, digitalisering en gebruik van natuurlijke materialen vormen belangrijke antwoorden voor een duurzamere toekomst. Armia Yousefi, Studio PMS en Margherita Soldati (textiellab Waag) voegen ieder op eigen wijze daad bij het woord.

Gemaakt door: Studio PMS, Armia Yousefi, Margherita Soldati (Textiellab Waag)

Zelfgemaakt

Elke garderobe begint met een set goede basics. De kleding van ontwerper Camiel Fortgens zou je zelf kunnen uitknippen. Duurzame en stijlvolle basics waaraan de toeschouwer de laatste hand legt. Tot aan de jaren tachtig werd kleding thuis in elkaar genaaid met patroondelen en stoffen te koop bij de Bijenkorf. Na het jarenlange succes van confectie beleeft zelfmaakmode een herleving.

Gemaakt door: Camiel Fortgens

Vermaakt

Het vermaken van oude kleding is al eerder de revue gepasseerd, tijdens de zuinige jaren van de Tweede Wereldoorlog bijvoorbeeld. Ook nu biedt deconstructie een mogelijkheid tot herwaardering en zelfs duurzaamheid. Lisa Konno laat de bewerkelijke en eigentijdse schoonheid hiervan zien door afgedankte witte overhemden in drie stappen te transformeren naar een mantel van haar hand.

Gemaakt door: Lisa Konno

Volmaakt

Jarenlang werd het vrouwenlichaam ingesnoerd om aan schoonheidsidealen te voldoen. Een onnatuurlijk dunne taille en een grote boezem zijn maatschappelijk opgelegde verwachtingen waar velen zich niet in kunnen vinden. Gelukkig doorbreekt een nieuwe generatie dit patroon. In elke vorm en maat zit schoonheid. Ontwerpers en kunstenaars reageren op dit momentum door het vrouwenlichaam met haar korset te laten emanciperen.

Gemaakt door: Romy Yedidia, Sinead O’Dwyer, Tess van Zalinge

Behind the Seams: het archief

Het maken van mode is één ding, het bewaren ervan is minstens net zo van belang. Waarom? Elke ontwerpkeuze is een reactie op de tijdsgeest. Om het heden te begrijpen, moet het verleden bestudeerd worden. Archieven van modehuizen, ontwerpers en musea zijn ware schatkisten en bieden inspiratie voor verdieping, een vernieuwende blik en verwondering.

Gemaakt door: Tess van Zalinge, cultureel erfgoed de Bijenkorf, Armia Yousefi, Tess van Zalinge, Dutch Shoe Academy

Behind the Seams: het atelier

Een proefmodel is allesbehalve perfect. Het is een momentopname richting het definitieve ontwerp. Om het perfecte eindresultaat te bereiken grijpt een ontwerper al het mogelijke aan om het idee vorm te geven. Kleuronderzoek, modeschetsen, stofproeven, moulages en aantekeningen zijn allen onderdeel van het proces. Juist de ruimte voor intuïtie en toeval maakt het ontwerp vak bijzonder.

Gemaakt door: Camiel Fortgens, Meesteropleiding Coupeur, Sinead o’Dywer, Marie Lamberechts